Hoe bepaal je of je haar een hoge of lage porositeit heeft?

Voor een goede haarverzorging is het belangrijk om te weten wat de porositeit van je haar is. Maar wat is het eigenlijk? Hoe bepaal je de porositeit van je haar? En welke producten moet je gebruiken als je een lage of hoge porositeit hebt? Geen nood: ik vertel je er alles over.

Wat is porositeit precies?

Porositeit vertelt iets over het vermogen van je haar om vocht op te nemen en vast te houden. Je kunt het woord porie erin herkennen.

Een porie, wat je misschien wel kent van je huid, is een kleine opening; de officiële betekenis van porositeit is dan ook het hebben van veel kleine openingen. 

Wanneer is je haar poreus?

Als er veel kiertjes of gaten in je haar zitten, dan heeft het een hoge porositeit. Oftewel: als de schubben van je haar omhoog staan, afgebroken zijn en de vetlaag is verwijderd.

Dat zit zo: De buitenste laag van ons haar bestaat uit allemaal schubben. Die schubben zijn als dakpannen die het binnenste van ons haar beschermen.

Tussen die dakpannetjes zit een vetlaag (18-MEA lipide laag), die de kiertjes opvult en de schubben op hun plek houdt.

Samen zorgen ze er voor dat je haar vocht vasthoudt, zodat het goed gehydrateerd blijft. Tegelijkertijd sluiten ze vocht deels buiten, zodat je haar er niet teveel van opneemt.

Als je de vetlaag verwijdert, en wanneer de schubben scheuren en afbreken krijg je lekkage. Het verliest snel vocht, maar het neemt tegelijkertijd ook teveel vocht op.

Waarom is het belangrijk dat je haar niet teveel vocht opneemt?

Hoe meer vocht je haar opneemt, hoe meer het uitrekt en opzwelt. Dan beschadigt het.

Je haar zwelt op

Als je je haar nat maakt zwelt het op. Dat zet enorme druk op de schubben. Die rekken namelijk niet mee zoals een comfortabele legging dat doet als je teveel hebt gegeten. Het is als een krappe broek: de knoop schiet open.

De schubben worden door de druk van binnenuit omhoog geduwd. Ze breken vervolgens makkelijk af. En dan krijg je gespleten punten.

Je haar rekt uit

Je haar is langer als het nat is. Dat komt omdat het uitrekt door het gewicht van het water.

Nou is dat niet gelijk een probleem. Gezond haar kan tot 30 procent uitrekken zonder dat het beschadigt. Dus als jouw haar 50 cm lang is en onder de douche 64 cm lang is, dan is er niets aan de hand. Maar rekt je haar tussen de 30 en 70 procent uit, dan treedt er onomkeerbare schade op. En bij 80 procent breekt het af.

Wat heeft dat met porositeit te maken?

Haar met een hoge porositeit is net een spons: het neemt tot wel 50 procent van zijn eigen gewicht op aan water. Dit in tegenstelling tot haar met een lage porositeit dat tot 30 procent water opneemt. Het is dus zwaarder, zwelt meer op en rekt verder uit.

Dus een lage porositeit is goed?

Ja. Je haar houdt het nodige vocht goed vast en neemt niet teveel ongewenst vocht op. Het is een teken van gezond haar.

Máár: ook haar met een vrij lage porositeit kan uitgedroogd zijn. Én dan is het lastig om er vocht in te krijgen.

Wat is de oorzaak van een hoge porositeit?

Er kunnen meerdere redenen zijn waarom je haar poreus is. Onder meer:

• Je haar is beschadigd – Bij beschadigd haar zijn de schubben afgebroken en de lipidenlaag is verwijderd. Het vocht kan dus makkelijker naar binnen.  
• Je haar is uitgedroogd – Wanneer haar te weinig vocht heeft krimpt het haar en komen de schubben veel dichter op elkaar te liggen. Ze gaan omhoog staan en je haar neemt zo extra vocht op.
• Je gebruikt producten met een verkeerde pH-waarde – Haar heeft het meeste baat bij een pH tussen 4,7 en 6. Bij een hogere pH-waarde worden de schubben week en gaan ze omhoog staan. 
• Je haar is droog (te weinig vet) – Talg (onze eigen huidolie) vormt een laagje om je haar dat water afstoot. Ze helpen de schubben dus vocht buiten te houden.
• Je hebt fijn haar – Fijn haar heeft veel minder schubben dan grof haar. Er zijn er dus minder die als dakpan dienst kunnen doen. Zelfs bij kleine beschadigingen kunnen er al gaten in je haar ontstaan.
• Je hebt krullend haar – Krullend haar heeft een veel plattere vorm, zodat de schubben anders op elkaar liggen: er zitten meer kiertjes in. 
• Je hebt kroeshaar – Kroeshaar is fijn en sterk krullend. Het is daarom het meest kwetsbare haartype.

Hoe bepaal ik of mijn haar een hoge of lage porositeit heeft?

Er zijn trucjes voor, waaronder de waterdrijftest waarbij je je haar in een glas water doet om te kijken of het drijft. Zo ja, dan heb je een lage porositeit.

Een andere test is het bijhouden van hoe lang je haar erover doet om droog te worden na het douchen. Hoe korter, hoe hoger de porositeit.

Bespaar jezelf de moeite: beide tests zijn onbetrouwbaar. Zo is fijn haar sneller droog dan dik haar. En of je haar blijft drijven hangt ook af van welke producten je gebruikt:  zo zinkt haar met conditioner en gel sneller, terwijl haar met olie juist blijft drijven. 

Maar hoe weet ik dan of mijn haar een hoge porositeit heeft?

Als je meerdere van deze punten herkent heb je waarschijnlijk een hoge porositeit:

• Je haar is na een paar tellen onder de douche al doordrenkt van water
• Je haar is onder de douche veel langer (als je haar normaal 50 cm is en nat langer dan 65 cm)
• Je haar is binnen een uur al droog, of nog sneller (hangt ook af van je haardikte)
• Je haar lijkt producten haast wel op te slurpen
• Je hebt veel gespleten punten
• Je haar voelt droog en ruw
• Je hebt snel last van pluis
• Je haar raakt heel snel in de klit
• Fijn haar en krullend haar heeft er sneller last van
• Je beschadigt je haar veel (je blondeert, verf, gebruikt dagelijks een krul- of steiltang, kamt met een borstel met bolletjes op de punten)

En hoe herken je haar met een lage porositeit?

Herken je je in meerdere van onderstaande punten, dan heb je waarschijnlijk een lage porositeit:

• Het duurt lang voordat je haar echt goed doorweekt is
• Het duurt uren voordat je haar droog is (hangt ook af van hoe dik het is)
• Je haar wordt niet veel langer als het nat is (minder dan 15 cm langer als je haar normaal 50 cm lang is)
• Producten hebben de neiging bovenop je haar te blijven liggen: je krijgt snel last van build-up en producten maken je haar al snel slap, slierterig en zwaar
• Grof haar heeft meer schubben, dus is minder snel poreus
• Gezond en sterk haar
• Glad haar

Let op! Build up kan het laten lijken dat je haar een lage porositeit heeft 

Wat betekent porositeit voor mijn haarverzorging?

Verzorging en producten voor haar met een hoge porositeit

Haar dat erg poreus is heeft veel verzorging nodig en moet goed beschermd worden. Daarnaast is het heel belangrijk om zo voorzichtig mogelijk om te gaan met je haar om nog meer schade aan de haarschubben te voorkomen.

• Gebruik een milde shampoo zonder sulfaten.
• Gebruik een shampoo met een pH-waarde onder 6.0
• Gebruik alleen shampoo op het haar bij je hoofdhuid én niet op je puntjes
• Vervang je conditioner voor iets sterkers zoals een haarmasker
• Gebruik conditioner met proteïne om je haar te versterken
• Gebruik sterk hydraterende producten, zoals een conditioner op aloe vera basis of producten met glycerine en sorbitol.
• Verdeel elke dag een paar druppels olie over je haar, zodat het meer vocht vasthoudt
• Breng olie aan op je haar voordat je de douche instapt om te voorkomen dat je haar zich volzuigt met water
• Gebruik een haarherstellend product, zoals Olaplex  no. 3
• Gebruik een leave-in conditioner of spoel niet alle conditioner uit je haar
• Breng na het douchen de pH-waarde van je haar op peil met cuticle sealer of een appelazijnspoeling

Verzorging en producten voor haar met een lage porositeit :

Een lage porositeit is iets positiefs, maar kan af en toe ook wel een uitdaging zijn als je juist meer vocht in je haar wilt krijgen bijv. om je haar beter te hydrateren. 

• Vermijd producten met niet-wateroplosbare siliconen
• Vermijd producten met zware oliën, zoals kokosolie en castor olie
• Warmte kan helpen om producten beter op te nemen
• Een product met een hoge pH-waarde (boven 6.0) kan helpen om vocht in je haar te krijgen, maar zorg dat je daarna de pH-waarde wel herstelt
• Spoel producten goed uit je haar na het douchen
• Laat producten langer inwerken op je haar

Kan je haar ook verschillende soorten porositeit hebben?

Ja. Sterker nog: dit is bijna altijd het geval. Je punten zijn namelijk meer beschadigd dan het ‘nieuwe’ haar bij de wortels. Dit omdat ze meer meegemaakt hebben: ze zijn versleten. 

Dus je puntjes hebben altijd een hogere porositeit dan de rest van je haar. 

Hoe nu verder?

Staar je niet blind op de porositeit. Je haar is een geheel aan kenmerken: ook hoe dik, vol, gezond en hoe krullend je haar is heeft invloed op hoe je ervoor moet zorgen. 

Welk haartype je ook hebt: het is sowieso altijd goed om met een sulfaatvrije shampoo te wassen die een pH onder 6.0 heeft. De volgende lijsten helpen je op weg:

• Lijst van shampoos met een huidneutrale pH-waarde (onder 6,0)
• De 10 beste conditioners zonder siliconen – die in Nederland verkrijgbaar zijn
• Lijst van shampoos zonder sulfaten als SLS, SLES en ALS

Bronnen: C.R. Robbins (1979). Chemical and Physical Behaviour of Human Hair, Dias, M. F. R. G. (2015). Hair cosmetics: an overview. International journal of trichology, 7(1), 2.

---