Bericht laatst ge-update op: 1 februari 2021
Zeg eens eerlijk.
Overal lees je dat je siliconen moet vermijden. Maar weet jij nou eigenlijk precies waarom?
En weet je dan ook of alle siliconen slecht zijn?
Het punt is: het is allemaal niet zo zwart-wit. Wist je bijvoorbeeld dat er meerdere soorten zijn, met elk hun eigen werking? En dat sommige siliconen ook veel voordelen bieden?
Laat me je er meer over vertellen. Dan kun je zelf de keuze maken of je haarproducten met siliconen wilt gebruiken of niet.
- Wat zijn siliconen nou eigenlijk?
- Waarom zitten er siliconen in haarproducten?
- Maar zijn siliconen niet heel slecht voor je haar?
- Wat voor soorten siliconen zijn er precies en hoe verwijder ik ze?
- Mijn ervaring is dat siliconen een product niet per se goed of slecht voor je haar maken
- Maar zijn siliconen niet heel slecht voor het milieu?
- Dus moet je nou wel of geen siliconen gebruiken?
- Mag je siliconen gebruiken als je de Curly Girl Method volgt?
- En nu? Waar vind je siliconenvrije shampoos en conditioners?
Wat zijn siliconen nou eigenlijk?
Siliconen komen niet in de natuur voor, ze worden gemaakt van kiezel, oftewel: zand (sicilium). Kiezel is een mineraal dat volop in onze aardkost voorkomt, maar ook in ons eigen lichaam, net zoals ijzer en zink.
Kiezel verandert in silicoon wanneer je het verhit met koolstof en het daarna behandelt met koolwaterstof. Zo ontstaan er zogenaamde polymeren: stoffen die uit kiezel- en zuurstofatomen bestaan. Siliconen zijn dan ook polymeren.
Je kunt siliconen zien als iets dat tussen plastic en rubber in zit. Het is heel flexibel en kan goed tegen vocht, hitte, kou, uv-straling en chemische middelen. Ze worden daarom gebruikt in allerlei producten: van textielstoffen en elektronica tot in glijmiddel en haarproducten.
Waarom zitten er siliconen in haarproducten?
Omdat ze, ondanks hun slechte naam, veel voordelen bieden voor je haar. Ik zet er een paar voor je op een rijtje:
- Ze leggen een beschermende laagje om je haar, dat schade door onder meer hitte voorkomt
- Ze maken je haar glad, glanzend en zacht, zodat je minder klitten en minder pluis hebt
- Ze helpen vocht vast te houden, zodat je haar beter gehydrateerd blijft (maar dan moet je haar wel genoeg vocht bevatten, anders sluit je het juist buiten)
- Ze verminderen de sterk reinigende werking van sulfaten (daarom zitten er siliconen in sommige shampoos)
- Ze vullen de gaten in je haar die zijn ontstaan door schade tijdelijk op, zodat je haar minder snel splijt en er beter uitziet
- Ze zijn non-comedogeen, dat inhoudt dat het je poriën niet verstopt
👉 Je leest meer over de voordelen in: 10 redenen waarom siliconen zo slecht nog niet zijn voor je haar
Maar zijn siliconen niet heel slecht voor je haar?
Ja, sommige wel, maar niet allemaal. Er zijn namelijk verschillende siliconen. Je moet vooral uitkijken voor haarproducten met het soort siliconen dat je niet makkelijk uit je haar wast.
Elke keer als jij die gebruikt blijven er restjes siliconen achter. Dat stapelt zich steeds meer op. Ze vormen na verloop van tijd een bijzonder hardnekkig laagje op je haren. Dat laagje noem je build up – dat is het Engelse woord voor opstapeling.
Build up werkt verstikkend: het droogt je haar uit. En het zorgt ervoor dat andere producten minder effect hebben, omdat ze niet meer goed bij je haar kunnen komen. Het maakt je haar dof, vet en futloos en je puntjes worden hard en crunchy.
👉 Lees meer over build up in: Last van build-up in je haar? Zó herken en verwijder je het
Daarnaast voegen siliconen niets toe aan je haar dat het gezonder maakt. Het is als gaten in de weg vullen met klei: het is maar een tijdelijke oplossing die het onderliggende probleem niet oplost.
(tekst gaat verder onder de video)
Een kapster ging op TikTok viral met een filmpje waarin ze buildup (niet alleen van siliconen) van haar haar schraapte:
Wat voor soorten siliconen zijn er precies en hoe verwijder ik ze?
Je hebt drie verschillende siliconen: Verdampende, wateroplosbare en niet-wateroplosbare.
Verdampende siliconen
Verdampende siliconen verdwijnen na een paar uur vanzelf uit je haar. Ze kunnen dus verder geen kwaad. Ze worden toegevoegd aan haarproducten om andere ingrediënten makkelijker smeerbaar te maken. Onder meer:
💨 Decamethylcyclotetrasiloxane
💨 Hexamethyldisiloxane
💨 Octamethylcyclotetrasiloxan
Wateroplosbare siliconen
Wateroplosbare siliconen spoel je er makkelijk uit met water. Je hoeft je dus geen zorgen te maken dat ze opstapelen. Onder meer:
💧 Dimethiconol
💧 Silica
💧 Trisoloxaan
Niet-wateroplosbare siliconen
Niet-wateroplosbare siliconen veroorzaken snel build up. Gelukkig kun je de meeste eruit wassen met een shampoo met sulfaten. Gebruik er dan het liefst een zonder siliconen.
Bij hardnekkige build up kun je het beste een clarifying shampoo gebruiken, dit is een diepreinigende shampoo met een hoge hoeveelheid surfactanten (reinigende stoffen) die alle productresten uit je haar verwijdert.
Onder meer:
🧴 Dimethicone
🧴 Bis-aminopropultriethoxysilane
🧴 Simethicone
Niet-wateroplosbare siliconen die geen build up veroorzaken
Sommige niet-wateroplosbare siliconen zijn speciale gevallen. Hoewel ze lastig te verwijderen zijn, veroorzaken ze geen build up. Ze stoten elkaar namelijk af, net zoals twee magneten. Dat betekent dat ze niet aan elkaar blijven plakken: het laagje siliconen wordt niet dikker.
Onder meer:
🧲 Amodimethicone
🧲 Silicone Quaternium-16/18/22
🧲 Trimethyl Silylamodimethicone
De namen hierboven zijn maar een paar voorbeelden. Een uitgebreide lijst met siliconen, onderverdeeld naar de soorten vind je hier:
👉 Lijst van verschillende soorten siliconen in haarproducten (opent in nieuw tabblad)
Mijn ervaring is dat siliconen een product niet per se goed of slecht voor je haar maken
Het gaat ook om de andere ingrediënten die erin zitten en in hoeverre die goed samen gaan.
En daarnaast spelen ook andere factoren mee, zoals je haartype, de haarproblemen die je hebt, wat voor andere producten je gebruikt, de kwaliteit van je water, enzovoort.
Zelf gebruik ik ze bijvoorbeeld niet, omdat ik fijn haar heb dat snel last heeft van build-up. Maar toen ik mijn haar nog verfde kon ik niet zonder.
Maar zijn siliconen niet heel slecht voor het milieu?
Ja, maar niet zoals bijvoorbeeld plastic.
Siliconen zijn niet biologisch afbreekbaar, dat betekent dat ze niet afgebroken worden door levende organismen zoals bacteriën. Maar ze zijn wel ‘gewoon’ afbreekbaar: ze lossen op in het milieu en veranderen terug in silicium (kiezel), koolstof en water. Dit duurt bij de meeste siliconen tot 2 jaar, in tegenstelling tot plastic dat duizenden jaren nodig heeft.
De meeste siliconen kunnen ook makkelijk uit water gefilterd worden, het zijn vooral de verdampende siliconen die slecht zijn voor het milieu. Máár met name als ze in een product zitten dat je uitspoelt. Dan verdwijnen ze met het water door je doucheputje. En omdat ze heel klein zijn, zijn ze moeilijk uit het water te filteren. Daarom heeft de EU enkele verdampende siliconen verboden.
Dus moet je nou wel of geen siliconen gebruiken?
Dat is aan jou. Hoe goed siliconen werken, dat verschilt echt enorm per persoon.
Als je snel last van build up hebt, vermijd dan de niet-wateroplosbare siliconen. Amodimethicone is wel veilig: die stapelt niet op.
Gebruik je regelmatig niet-wateroplosbare siliconen? Was je haar minstens één keer per maand met een clarifying shampoo om (beginnende) build up te verwijderen.
Mag je siliconen gebruiken als je de Curly Girl Method volgt?
Nee, ze zijn niet CG-approved. Máár het is bij de Curly Girl Method vooral belangrijk dat je een siliconenvrije conditioner gebruikt als je je krullen wast met conditioner.
En nu? Waar vind je siliconenvrije shampoos en conditioners?
I’ve got your back. Ik heb verschillende lijsten voor je gemaakt, zoals:
👉 Lijst van conditioners zonder siliconen
👉 Lijst van Curly Girl Method conditioners zonder siliconen, sulfaten, parabenen en harde alcoholen
En als je moeite hebt met het kiezen van een conditioner, laat me je dan op weg helpen met ‘de 10 beste conditioners zonder siliconen’
Ik heb helaas nog geen lijst met shampoos zonder siliconen voor je.
Die komt er nog aan.
*Dit artikel bevat affiliate links. Als je op ze klikt en vervolgens iets koopt, ontvang ik een kleine commissie die mij helpt mijn website online te houden. Je leest er meer over in mijn disclaimer.
Deel of bewaar deze blogpost op je social media:
Bronnen:
[DISAPIO, AL, and PETRINA FRIDD. “Silicones: use of substantive properties on skin and hair.” International journal of cosmetic science 10.2 (1988): 75-89.]
[La Torre, Carmen, and Bharat Bhushan. “Nanotribological effects of silicone type, silicone deposition level, and surfactant type on human hair using atomic force microscopy.” Journal of cosmetic science 57.1 (2005): 37-56.]
[Yahagi, Kazuyuki. “Silicones as conditioning agents in shampoos.” JOURNAL-SOCIETY OF
COSMETIC CHEMISTS 43 (1993): 275-275.]
Science-yhairblog, LabMuffin
